Logo
  • Funkcje
    Zarządzanie projektami
    Ikona dla Harmonogram projektuHarmonogram projektu
    Ikona dla Wykres GanttaWykres Gantta
    Ikona dla Tablica KanbanTablica Kanban
    Ikona dla Karta projektuKarta projektu
    Ikona dla Plan projektuPlan projektu
    Ikona dla Budżet projektowyBudżet projektowy
    Ikona dla Ryzyka projektoweRyzyka projektowe
    Ikona dla ProduktyProdukty
    Ikona dla KomunikacjaKomunikacja
    Strategiczne zarządzanie projektami
    Ikona dla Portfele projektówPortfele projektów
    Ikona dla Szablony projektówSzablony projektów
    Ikona dla Raporty projektoweRaporty projektowe
    Ikona dla Przeglądy projektowePrzeglądy projektowe
    Ikona dla StrategiaStrategia
    Ikona dla Ocena projektówOcena projektów
    Ikona dla Ścieżki akceptacjiŚcieżki akceptacji
    Ikona dla Bazy wiedzyBazy wiedzy
    Efektywne zarządzanie czasem pracy
    Ikona dla Rejestracja czasu pracyRejestracja czasu pracy
    Ikona dla Zasoby projektuZasoby projektu
    Ikona dla Praca operacyjnaPraca operacyjna
  • Zastosowanie
    Funkcje organizacyjne
    Ikona dla Biuro zarządzania projektamiBiuro zarządzania projektami
    Ikona dla Dla ZarząduDla Zarządu
    Ikona dla Finanse i kontrolingFinanse i kontroling
    Branże
    Ikona dla HandelHandel
    Ikona dla FarmacjaFarmacja
    Ikona dla Produkcja i przemysłProdukcja i przemysł
    Ikona dla ITIT
    Ikona dla Farmy fotowoltaiczneFarmy fotowoltaiczne
    Przypadki użycia
    Ikona dla Zarządzanie projektamiZarządzanie projektami
    Ikona dla Strategiczne zarządzanie projektamiStrategiczne zarządzanie projektami
    Ikona dla Projekty innowacyjne i R&DProjekty innowacyjne i R&D
    Ikona dla Projekty powtarzalneProjekty powtarzalne
    Ikona dla Integracja z JiraIntegracja z Jira
    Ikona dla Quick WinsQuick Wins
  • Dlaczego FlexiProject?
    Ikona dla Skonfiguruj swój systemSkonfiguruj swój system

    Odzwierciedl własne procesy w FlexiProject

    Ikona dla Wyróżniki FlexiProjectWyróżniki FlexiProject

    Odkryj unikalne cechy FlexiProject

    Ikona dla Klienci i przykłady wdrożeńKlienci i przykłady wdrożeń

    Poznaj historie naszych Klientów

    Ikona dla Funkcjonalności FlexiProjectFunkcjonalności FlexiProject

    Odkryj wszystkie funkcje FlexiProject

    Ikona dla IntegracjeIntegracje

    Połącz swoje narzędzia dla lepszej wydajności

  • Materiały
    Ikona dla Blog o zarządzaniu projektamiBlog o zarządzaniu projektami

    Porady, wskazówki i najnowsze trendy

    Ikona dla Instrukcja FlexiProjectInstrukcja FlexiProject

    Szczegółowy przewodnik po systemie

    Ikona dla Historia wydańHistoria wydań

    Historia zmian w FlexiProject

    Ikona dla WebinaryWebinary

    Weź udział w naszych webinarach!

    Ikona dla NewsletterNewsletter

    Bądź na bieżąco!

  • Cennik
  • Kontakt
    Ikona dla Kontakt sprzedażKontakt sprzedaż

    Dowiedz się więcej o produkcie, planach lub cenach

    Ikona dla Kontakt wsparcieKontakt wsparcie

    Uzyskaj pomoc w kwestiach technicznych

    Ikona dla Zostań PartneremZostań Partnerem

    Dołącz do programu partnerskiego FlexiProject!

  • Zaloguj się
  • Rozpocznij
Language pl
  • English
  • Polski
  • Čeština
  • Deutsch
  • Español
  • Français
  • Magyar
  • Italiano
  • Portuguese
  • Română
  • Українська
Zaloguj się
Rozpocznij
Spis treści

Budżet projektu

Efektywność kosztowa w projektach – jak obliczyć wskaźnik i zwiększyć opłacalność działań?

W projektach – podobnie jak w życiu – każdy dąży do tego, żeby osiągać więcej, wydając mniej. Kluczem do sukcesu nie jest jednak cięcie budżetu na oślep, lecz inteligentne gospodarowanie zasobami i skuteczne zarządzanie nimi. Efektywność kosztowa potrafi zadecydować o sukcesie lub porażce całego przedsięwzięcia. Dowiedz się, czym jest wskaźnik efektywności kosztowej, jak go obliczyć, a przede wszystkim – jak podejmować trafniejsze decyzje, by projekty nie tylko działały, ale i się opłacały.

Kalkulator i drukowane dokumenty budżetowe wykorzystywane do analizy opłacalności i efektywności finansowej projektu

W tym artykule dowiesz się:

  • Czym jest współczynnik efektywności kosztowej (ang. cost effectiveness) i jak go obliczyć?
  • Kiedy stosować przyrostową wartość CER (ICER) do porównywania projektów?
  • Jak śledzić i poprawiać wydajność budżetu za pomocą kluczowych wskaźników?
  • Dlaczego skupienie się na wynikach ma większe znaczenie niż wysiłek czy wydatki?
  • Jak efektywność kosztowa odnosi się zarówno do wyników finansowych, jak i niefinansowych?

Czym jest wskaźnik efektywności kosztowej?

Aby móc w pełni zrozumieć czym jest wskaźnik efektywności kosztowej, należy najpierw zrozumieć, co to efektywność kosztowa (ang. cost effectiveness). To pojęcie odnosi się do umiejętności osiągania jak najlepszych efektów przy jak najmniejszych kosztach. Z praktycznego punktu widzenia chodzi zatem o to, żeby nie przepłacać za coś, co można zrealizować równie dobrze, ale taniej – bez obaw o spadek jakości czy utratę wartości dla interesariuszy. Jednym z narzędzi pozwalających usprawnić zarządzanie kosztami i mieć budżet projektowy pod kontrolą jest wskaźnik efektywności kosztowej (CER). To on pozwala zrozumieć, ile należy wydać, żeby osiągnąć konkretny rezultat. Mówiąc prościej, CER to relacja między poniesionymi kosztami a uzyskanymi efektami.

Wypróbuj FlexiProject!

Korzystaj z pełnego dostępu do FlexiProject przez 30 dni - bez żadnych opłat

Rozpocznij

Gdzie znajduje zastosowanie w projektach?

Skoro już wiesz, czym jest cost effectiveness, czas na praktykę! Wskaźnik efektywności kosztowej może zostać wykorzystany praktycznie w każdym projekcie, w którym trzeba wybrać najlepszy wariant spośród dostępnych opcji. Przykłady takich zastosowań to:

  • projekty społeczne
  • projekty zdrowotne
  • projekty technologiczne
  • projekty edukacyjne

Wskaźnik efektywności kosztowej dostarcza rzetelnych danych, które wspierają ocenę projektu pod kątem opłacalności i racjonalnego wykorzystania zasobów. W ten sposób pomaga wybrać, który scenariusz zapewni najlepszy efekt za najmniejsze pieniądze, bez obniżania jakości.

Jak obliczyć wskaźnik efektywności kosztowej?

Optymalizacja budżetu projektowego może wydawać się nie lada wyzwaniem. Na szczęście wzór na obliczenie wskaźnika efektywności kosztowej nie jest zbyt skomplikowany.

Efektywność kosztowa = Koszt / Efekt

Przykładowo, jeśli projekt kosztował 50 000 zł i dzięki niemu powstało 10 nowych miejsc pracy, to efektywność kosztowa wyniosła 50 000 zł za jedno miejsce.

Brzmi prosto, prawda? Jednak warto pamiętać, że za tym wzorem kryje się wiele decyzji. Po pierwsze, jakie efekty są uwzględnione? Czy tylko mierzalne, jak wzrost przychodów, czy także jakościowe, jak zadowolenie klientów? Po drugie, czy poniesione koszty to tylko wydatki finansowe, czy również czas i zaangażowanie zespołu projektowego?

Właśnie dlatego kontrola wydatków w projekcie i efektywność ekonomiczna działań są szczególnie ważne. Co warto mierzyć?

  • koszty bezpośrednie (np. wynagrodzenia, faktury)
  • nakłady czasu i pracy
  • korzyści (finansowe, organizacyjne, wizerunkowe)

Kiedy stosować ICER (inkrementalny wskaźnik efektywności)?

ICER (ang. Incremental Cost-Effectiveness Ratio), czyli inkrementalny współczynnik efektywności kosztów to bardziej zaawansowany wariant analizy. Kiedy stosować ICER? Jest on szczególnie przydatny przy porównywaniu dwóch podobnych projektów, z których jeden jest tańszy, a drugi droższy, a zarazem bardziej skuteczny.

ICER = (Koszt projektu A – Koszt projektu B) / (Efekt projektu A – Efekt projektu B)

W ten sposób można sprawdzić, czy warto dopłacić do potencjalnie lepszego rozwiązania i ile więcej kosztuje każda dodatkowa jednostka efektu. Wskaźnik efektywności kosztowej ICER jest zazwyczaj stosowany w sektorze zdrowia, choć coraz częściej wykorzystuje się go w projektach społecznych lub technologicznych.

Porównajmy zatem dwa projekty pod względem kosztu, efektu oraz wskaźników efektywności kosztowej. Dzięki takiej analizie łatwiej ocenić, czy skurczenie budżetu rzeczywiście ma sens. Jeśli ICER pozostaje na akceptowalnym poziomie lub maleje, wtedy inwestycja może być uzasadniona.

Projekt A Projekt B
Koszt całkowity 200,000 zł 260,000 zł
Liczba pozyskanych klientów 100 klientów 130 klientów
CER (zł/klient) 2,000 zł 2,000 zł

W obu projektach wskaźnik CER jest taki sam – po 2 000 zł na pozyskanie jednego klienta. Zatem ile kosztuje dodatkowy efekt w projekcie B w porównaniu do projektu A?

ICER = (260 000 – 200 000) / (130 – 100) = 2 000 zł

W tym przypadku ICER projektu B względem A wynosi 2 000 zł, czyli dokładnie tyle samo, co podstawowy koszt jednostkowy w projektach A i B. Oznacza to, że dodatkowe 30 klientów w projekcie B zostało pozyskane przy tej samej efektywności kosztowej, co pierwotne 100 klientów w projekcie A. Mówiąc prościej, dodatkowe efekty udało się uzyskać za tę samą cenę.

Efektywność kosztowa a KPI w zarządzaniu projektami

Utrzymanie wysokiej efektywności kosztowej w projekcie wymaga regularnego monitorowania postępów i wydatków, w czym pomagają odpowiednie KPI. Kluczowe wskaźniki efektywności pomagają ocenić, czy wszystko idzie w dobrym kierunku. Czytaj dalej i dowiedz się, jak analizować opłacalność działań w projekcie.

Jakie wskaźniki wspierają analizę efektywności kosztowej?

W kontekście analizy efektywności kosztowej szczególnie przydatne są:

  • CPI (ang. Cost Performance Index) – stosunek wartości wykonanej pracy do poniesionych kosztów, który pokazuje, czy pieniądze wydawane są w sposób efektywny. Jeśli CPI wynosi mniej niż 1, oznacza to przekroczenie budżetu.
  • Średni koszt roboczogodziny (ang. Average Cost per Hour) – wskaźnik ten pokazuje, ile faktycznie kosztuje godzina pracy zespołu, by ocenić, czy koszty kadrowe nie przekraczają założeń. Jeśli wskaźnik rośnie ponad plan, warto sprawdzić, gdzie uciekają zasoby.

W praktyce istnieją też inne metody kontroli kosztów. EVM wskaźniki efektywności w projektach to kolejny przykład, który warto mieć na uwadze, gdy w grę wchodzi kontrola kosztów w harmonogramie.

Efektywność kosztowa a budżet – kiedy warto ograniczyć, a kiedy inwestować?

Oszczędności to nie wszystko. Kluczem do sukcesu jest optymalizacja. Tutaj z pomocą przychodzi zasada: „więcej nie zawsze znaczy lepiej”. Jeśli dodatkowe środki nie przekładają się na proporcjonalnie lepsze efekty, warto ponownie przemyśleć inwestycję.

Z drugiej strony – czasem warto dopłacić, jeśli przyniesie to pożądane efekty. Warto przy tym pamiętać, że decyzje budżetowe w zespole projektowym powinny wynikać z twardych danych, a nie intuicji.

 

Wizualizacja zasady „więcej nie zawsze znaczy lepiej” optymalizacja zamiast maksymalizacji

Jak poprawić efektywność kosztową w projekcie?

Efektywność kosztowa w projektach to temat rzeka. Jak poprawić efektywność projektu? Wystarczą trzy proste kroki. Do dzieła!

1.     Monitoruj koszty w czasie rzeczywistym

Narzędzia do optymalizacji kosztów są nieocenione do śledzenia wydatków i reagowania na odchylenia od planu. W żadnym wypadku nie należy czekać do końca projektu, aby ukończyć ten krok. Działaj szybko, gdy tylko zauważysz, że wydatki zaczynają zmierzać w złym kierunku.

2.     Porównuj alternatywy przed startem

Analiza kosztów i skutków kilku opcji przed podjęciem ostatecznej decyzji pomaga uniknąć kosztownych błędów. Jest to prosty i skuteczny sposób, aby uchronić się przed błędami, które mogą Cię dużo kosztować.

3.     Skup się na celach, nie działaniach – Koszt per rezultat, nie koszt per wysiłek

Efektywność ma znaczenie tam, gdzie osiągane są konkretne cele. Zamiast rozliczać zespół z liczby spotkań lub przepracowanych godzin, oceniaj wyniki. Jeśli działania nie przekładają się na rzeczywiste wyniki, lepiej zmniejszyć ich liczbę.

Aby poprawić efektywność kosztową w projekcie, warto wykorzystać także narzędzia do optymalizacji kosztów projektów. FlexiProject w kontroli kosztów pomoże Ci trzymać rękę na pulsie, a dostępna analiza realizacji zadań na wykresie Gantta pozwoli zidentyfikować opóźnienia, które mogą generować dodatkowe koszty, obniżając opłacalność całego projektu.

Czym różni się efektywność kosztowa od ROI?

Choć oba te wskaźniki mierzą opłacalność działań, skupiają się na różnych jej aspektach. ROI w projektach pokazuje, ile udało się zarobić w stosunku do poniesionych kosztów. Z kolei efektywność kosztowa pozwala ocenić, ile kosztowało osiągnięcie konkretnego efektu – bez względu na to, czy przyniósł on zysk finansowy.

Zobacz również

Jak stworzyć i kontrolować na etapie realizacji budżet projektu?

Przejdź do artykułu

Czy można stosować efektywność kosztową w projektach wewnętrznych?

Projekty wewnętrzne – od wdrożenia nowego systemu po szkolenie zespołu – także można analizować pod kątem opłacalności. Klucz do sukcesu to określenie, jakie korzyści chce się osiągnąć (np. skrócenie czasu realizacji zadań, lepsza współpraca w zespole) i ile będzie to kosztować. Zatem nawet jeśli projekt nie przynosi bezpośrednich przychodów, warto sprawdzić, czy zasoby są wykorzystywane optymalnie. Efektywność kosztowa w projektach wewnętrznych to skuteczny sposób na unikanie marnotrawstwa – szczególnie tam, gdzie trudno mówić o zysku, ale łatwo o straty.

Czy każdą efektywność da się wyrazić liczbą?

Wbrew pozorom nie wszystko da się przeliczyć na złotówki. Satysfakcja klientów, reputacja marki, czy wpływ na środowisko to nie dające się wyrazić liczbą elementy, które również mają ogromną wartość. W takich przypadkach warto sięgnąć po jakościowe wskaźniki, które pomogą wyłapać efekty, których na pierwszy rzut oka nie widać w Excelu. Jak widzisz, efektywność kosztowa to nie tylko sposób na oszczędzanie. To podejście, które pozwala działać świadomie, podejmować trafne decyzje i realnie zwiększać wartość projektów. Niezależnie od tego, czy zarządzasz dużym budżetem, czy ograniczonymi zasobami – wskaźnik efektywności kosztowej pomoże Ci uwolnić z projektu pełen potencjał.

AUTOR

Dominik Wrzosek

General Manager at FlexiProject

Zobacz również

Jak stworzyć i kontrolować na etapie realizacji budżet projektu?

Jak stworzyć i kontrolować na etapie realizacji budżet projektu?

Przejdź do artykułu
Jak opracować budżet projektu?

Jak opracować budżet projektu?

Przejdź do artykułu
Funkcje
  • Harmonogram projektu
  • Wykres Gantta
  • Karta projektu
  • Plan projektu
  • Budżet projektowy
  • Ryzyka projektowe
Funkcje
  • Portfele projektów
  • Szablony projektów
  • Raporty projektowe
  • Przeglądy projektowe
  • Strategia
  • Ocena projektów
Materiały
  • Blog o zarządzaniu projektami
  • Wyróżniki FlexiProject
  • Klienci i przykłady wdrożeń
  • Newsletter
Kontakt
  • Kontakt wsparcie
  • Kontakt sprzedaż
Logo Footer
Copyright © 2025 flexi-project.com
·
Polityka prywatności
FlexiProject
Zarządzaj zgodami na pliki cookie
Aby zapewnić najlepsze doświadczenia, używamy technologii takich jak pliki cookie do przechowywania i/lub uzyskiwania dostępu do informacji o urządzeniu. Wyrażenie zgody na te technologie umożliwi nam przetwarzanie danych, takich jak zachowanie podczas przeglądania lub unikalne identyfikatory na tej stronie. Brak wyrażenia zgody lub jej wycofanie może niekorzystnie wpłynąć na niektóre cechy i funkcje.
Wymagane Zawsze aktywny
Techniczne przechowywanie lub dostęp są ściśle niezbędne do uzasadnionego celu, jakim jest umożliwienie korzystania z określonej usługi wyraźnie żądanej przez abonenta lub użytkownika, lub wyłącznie w celu przeprowadzenia transmisji komunikatu za pośrednictwem sieci komunikacji elektronicznej.
Preferences
Techniczne przechowywanie lub dostęp są niezbędne do uzasadnionego celu przechowywania preferencji, które nie są wymagane przez subskrybenta lub użytkownika.
Statystyczne
Techniczne przechowywanie lub dostęp wykorzystywane wyłącznie do celów statystycznych. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
Techniczne przechowywanie lub dostęp są wymagane do tworzenia profili użytkowników w celu wysyłania reklam lub śledzenia użytkownika na stronie internetowej lub na kilku stronach internetowych w podobnych celach marketingowych.
Zarządzaj opcjami Zarządzaj serwisami Zarządzaj {vendor_count} dostawcami Przeczytaj więcej o tych celach
Zarządzaj
{title} {title} {title}